راهنمای کامل تشخیص HPV؛ علائم، آزمایش‌ها و اقدامات ضروری

گاهی بدن ما در سکوت، میزبان ویروسی می‌شود که نه درد دارد، نه نشانه‌ای واضح. ویروس HPV دقیقا همین‌گونه است؛ در بسیاری از موارد بدون علامت باقی می‌ماند، اما می‌تواند در آینده دردسرساز شود. اگر این سوال برایتان پیش آمده که از کجا بفهمیم به ویروس HPV مبتلا هستیم، لازم است بدانید تشخیص این ویروس همیشه با علائم ظاهری ممکن نیست. زگیل تناسلی تنها یکی از نشانه‌های آن است و در بسیاری از افراد، ویروس فقط با آزمایش‌های تخصصی قابل شناسایی است. این یعنی تنها راه اطمینان، آگاهی و بررسی پزشکی دقیق است، نه انتظار برای ظاهر شدن علائم. در این مطلب، دقیق و بی‌حاشیه به سراغ روش‌های تشخیص، علائم خاموش و راهکارهای علمی برای شناسایی HPV می‌رویم. پس با ما همراه باشید تا هر آنچه که باید درباره تشخیص ویروس HPV بدانید را مطالعه نمایید.

آیا ممکن است که فردی به ویروس HPV مبتلا باشد، اما هیچ علائمی نداشته باشد؟

بله، ممکن است. در اکثر موارد افراد به ویروس HPV مبتلا می‌شوند، اما هیچ علائمی ندارند. این اتفاق در مراحل اولیه ابتلا بسیار رایج بوده و ویروس می‌تواند برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها در بدن به صورت غیر فعال باقی مانده و فرد، از ابتلای خود به این بیماری بی‌خبر باشد. در صورتی که علائمی مانند زائده یا زگیل تناسلی وجود نداشته باشد، احتمال انتقال ویروس بسیار کمتر بوده و احتمال ابتلا به سرطان نیز تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. اما ظهور زگیل تناسلی در واقع می‌تواند یک هشدار باشد که هرچه سریع‌تر اقدام به از بین بردن این زائده‌ها نمایید تا در معرض ابتلا به انواع سرطان قرار نگیرید.

آشنایی با روش‌های تشخیص ابتلا به ویروس HPV

برای تشخیص ویروس HPV روش‌های مختلفی وجود دارد که روش تشخیص مناسب هر فرد باید متناسب با جنسیت، سن، علائم بالینی و هدف بررسی انتخاب شود. از رایج‌ترین روش‌های تشخیص این بیماری، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. تست HPV DNA

این آزمایش برای تشخیص وجود DNA ویروس در سلول‌های دهانه رحم انجام می‌شود که معمولا پزشک این تست را در کنار پاپ اسمیر برای زنان بالای 30 سال تجویز می‌کند. با تست HPV می‌توان انواع پرخطر ویروس را که می‌توانند منجر به سرطان شوند، شناسایی کرد.

2. تست پاپ اسمیر (Pap Smear)

پاپ اسمیر در واقع یک روش غربالگری است که به واسطه آن می‌توان تغییرات غیر طبیعی سلول‌های دهانه رحم را تشخیص داد. به همین دلیل از این روش برای تشخیص عفونت HPV نیز استفاده می‌شود. باید در نظر داشته باشید که پاپ اسمیر خود ویروس را شناسایی نمی‌کند، تنها می‌توان به کمک این روش نشانه‌های احتمالی آن را بررسی کرد.

3. کولپوسکوپی

زمانی که نتیجه تست HPV یا پاپ اسمیر مشکوک باشد، پزشک این روش را تجویز می‌کند. در این روش دهانه رحم با یک دستگاه به نام کولپوسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرد تا نواحی مشکوک به ضایعه یا سلول‌های پیش سرطانی مشخص شوند.

4. آزمایش اسید استیک

در این آزمایش محلول سرکه بر روی نواحی مشکوک به ویروس HPV ریخته می‌شود تا در صورت وجود زگیل، ناحیه مورد نظر سفید شود.

5. تست آنال مقعدی یا دهانی

این تست در موارد خاص و افرادی که روابط جنسی پرخطر یا پرتعداد دارند، می‌تواند توسط پزشک تجویز شود تا نواحی مقعد یا دهان را بررسی کنند. این تست به ویژه برای مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند، تجویز می‌شود.

6. نمونه برداری (بیوپسی)

اگر در کولپوسکوپی بافت غیرطبیعی در رحم مشاهده شود، از سلول‌های دهانه رحم یا ناحیه تناسلی نمونه برداری می‌شود تا بررسی‌های دقیق‌تر انجام شود.

جینا کلینیک، بهترین مرکز انجام تست‌های تشخیصی و درمان ویروس HPV

اگر به دنبال یک مرکز تخصصی و مطمئن برای تشخیص و درمان ویروس HPV هستید، جینا کلینیک با بهره‌گیری از کادر درمانی مجرب و تجهیزات پیشرفته، یکی از بهترین گزینه‌ها برای شماست. در این مرکز، انواع تست‌های تشخیصی از جمله آزمایش HPV DNA، پاپ اسمیر، کولپوسکوپی و نمونه‌برداری دقیق توسط متخصصین با تجربه انجام می‌شود تا نوع ویروس و شدت آن به درستی شناسایی شود. در بخش درمان نیز، جینا کلینیک با به‌کارگیری روش‌های نوین مانند کرایوتراپی، لیزر و ED پلاسما، زگیل‌های تناسلی را به‌طور موثر و ایمن حذف می‌کند. علاوه بر این، برای کمک به بدن در تقویت سیستم ایمنی و مهار بهتر ویروس HPV، از فتوتراپی پس از درمان زگیل استفاده می‌شود. این روش نوین با تحریک پاسخ ایمنی سلولی، به پاکسازی سریع‌تر ویروس از بدن کمک می‌کند. در جینا کلینیک، روند درمان تنها به حذف ظاهری زگیل‌ها محدود نمی‌شود، بلکه با رویکردی جامع و علمی، هدف اصلی کنترل کامل ویروس و حفظ سلامت طولانی‌مدت فرد است.

ویروس HPV در زنان و مردان چه علائمی دارد؟

ویروس HPV معمولا بدون علامت است، اما در برخی افراد می‌تواند با علائم مشخصی همراه باشد که علائم به نوع ویروس، محل و میزان درگیری بدن با این ویروس بستگی دارد. در ادامه علائم ویروس HPV را در مردان و علائم و نشانه‌های زگیل تناسلی زنان را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

علائم HPV در زنان

• زگیل تناسلی (برآمدگی‌های نرم و گاهی خوشه‌ای اطراف واژن، رحم، مقعد یا کشاله ران)
• ترشحات غیرطبیعی واژینال
• خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی
• احساس درد هنگام رابطه جنسی
• خونریزی غیر معمول بین قاعدگی‌ها و یا بعد از رابطه جنسی
• تغییرات سلولی در دهانه رحم

علائم HPV در مردان

• زگیل تناسلی (می‌تواند به شکل برجستگی‌های گوشتی یا گل‌کلمی بر روی آلت تناسلی، کیسه بیضه، کشاله ران یا اطراف مقعد ایجاد شود)
• خارش، سوزش یا ناراحتی در ناحیه تناسلی
• زخم یا برآمدگی بدون درد بر روی پوست ناحیه تناسلی
• داشتن علائم (مانند درد هنگام بلع یا گرفتگی صدا) در گلو و دهان

آیا ویروس HPV قابل درمان است؟

خیر، ویروس HPV درمان قطعی ندارد و همیشه در بدن باقی می‌ماند. اما در صورتی که سیستم ایمنی بدن به اندازه کافی قوی باشد، می‌تواند با ویروس مبارزه کرده و از بروز زگیل تناسلی و تغییرات سلولی پیش سرطانی جلوگیری کند. وجود ویروس در بدن تا زمانی که سیستم ایمنی ضعیف نباشد، هیچگونه خطری ندارد. امروزه روش‌های نوین و متعددی برای درمان زگیل تناسلی وجود دارد که می‌توانند این زائده‌ها را از بین ببرند تا خطر انتقال ویروس را به حداقل برسانند. اما باید همیشه این مورد را در نظر داشته باشید که زگیل‌ها می‌توانند پس از سال‌ها نیز خود را نشان دهند؛ حتی اگر 20 سال از ابتلا به ویروس یا از بین بردن زگیل‌های اولیه گذشته باشد.

در صورت ابتلا به ویروس HPV چه باید کرد؟

اگر علائم ابتلا به این بیماری را داشته و یا آزمایش‌ها وجود ویروس HPV را تایید کنند، اصلا جای نگرانی وجود ندارد و فقط لازم است چند اقدام مهم و آگاهانه انجام شود تا از پیشرفت بیماری و انتقال آن به افراد دیگر جلوگیری شود. این نکات و اقدامات مهم شامل موارد زیر می‌شوند:

• با پزشک خود مشورت نمایید.
• آزمایش‌های تکمیلی تجویز شده را انجام دهید.
• غربالگری‌ها را به طور منظم انجام دهید.
• علائم موجود (زگیل تناسلی) را درمان نمایید.
• حتما هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
• سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید.
• شریک جنسی خود را از وضعیت بیماری خود مطلع نمایید.
• واکسن HPV دریافت نمایید.

روش‌‎های درمان HPV و زگیل تناسلی

برای درمان زگیل‌های تناسلی از 3 روش کلی و موثر استفاده می‌شود که در ادامه این 3 روش را به شما معرفی می‌کنیم.

درمان زگیل تناسلی با کرایوتراپی

در روش درمان زگیل تناسلی با کرایوتراپی، زگیل‌ها با استفاده از نیتروژن مایع منجمد می‌شوند. سرمای نیتروژن مایع در این روش باعث از بین رفتن سلول‌های آلوده به ویروس HPV شده و زگیل به مرور زمان خشک شده و می‌افتد.

• معمولاً نیاز به چند جلسه درمان دارد.
• روش نسبتاً کم‌عارضه و مناسب برای زگیل‌های کوچک یا متوسط است.
• ممکن است در محل درمان کمی درد، قرمزی یا تاول ایجاد شود که طبیعی است

درمان زگیل تناسلی با لیزر

در این روش از اشعه لیزر برای تبخیر و تخریب بافت زگیل استفاده می‌شود. درمان زگیل تناسلی با لیزر نسبت به کرایوتراپی گزینه مناسب‌تری است و عوارض کمتری داد. اما باید در نظر داشته باشید که درمان زگیل به وسیله لیزر، موجب می‌شود که ویروس در فضا پخش شود. زیرا انرژی لیزر به سرعت به زائده‌های ایجاد شده برخورد کرده و با از بین بردن آن‌ها، ویروس در فضای اطراف پخش شده و احتمال انتقال آن به فرد دیگر افزایش پیدا می‌کند.

• مناسب برای زگیل‌های بزرگ‌تر یا مقاوم به درمان‌های دیگر است.
• اغلب در محیط کلینیکی یا اتاق عمل سرپایی انجام می‌شود.
• روند بهبودی کمی طولانی‌تر از کرایوتراپی است، ولی نتایج دقیق‌تری دارد.
• ممکن است کمی درد، التهاب یا زخم سطحی پس از درمان ایجاد شود.

درمان زگیل تناسلی با ED پلاسما

ED پلاسما یا الکترودسیکاسیون با پلاسما روشی نوین است که با استفاده از انرژی پلاسما، سلول‌های سطحی آلوده به HPV را تبخیر می‌کند بدون اینکه آسیبی به بافت اطراف وارد شود. انرژی پلاسما در این روش آهسته‌تر و به صورت تدریجی به زائده‌ها برخورد می‌کند، در نتیجه جلوی انتقال آن از یک فرد به فرد دیگر گرفته می‌شود. از مزایای درمان زگیل تناسلی با پلاسماتراپی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نسبت به روش‌های سنتی دقیق‌تر، کم‌عارضه‌تر و کم‌دردتر است.
• زخم بسیار سطحی ایجاد می‌کند که سریع‌تر ترمیم می‌شود.
• خطر ایجاد اسکار (جای زخم) در این روش پایین‌تر است.
• معمولا در یک یا دو جلسه به نتایج مطلوب می‌رسد.

راهکارهای موثر جهت پیشگیری از ابتلا و انتقال ویروس HPV

پیشگیری از ابتلا به ویروس HPV اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا این ویروس می‌تواند به بیماری‌های خطرناکی از جمله انواع سرطان در ناحیه تناسلی منجر شود. به همین دلیل بهتر است پیش از ابتلا به چنین بیماری، از انتقال ویروس به بدن جلوگیری کنید. موثرترین روش‌های پیشگیری از ابتلا به ویروس HPV شامل موارد زیر می‌شوند:

1. تزریق واکسن HPV (گارداسیل یا سرواریکس)

• یکی از بهترین و موثرترین روش‌های پیشگیری از ابتلا به این ویروس، تزریق واکسن گارداسیل یا سرواریکس است.
• واکسن HPV برای هم دختران و هم پسران تجویز می‌شود و می‌توان از سن 9 سالگی تا 45 سالگی آن را تزریق نمود.
• این واکسن از ابتلا به انواع پرخطر ویروس HPV و زگیل تناسلی جلوگیری می‌کند.

2. استفاده از کاندوم در روابط جنسی

• استفاده از کاندوم در رابطه جنسی خطر انتقال ویروس HPV را کاهش می‌دهد، اما به طور کامل از انتقال آن جلوگیری نمی‌کند. زیرا بخشی از پوست که غیر پوشیده است، می‌تواند عامل انتقال باشد.
• با این وجود استفاده صحیح و مداوم آن اهمیت زیادی دارد.

3. کاهش تعداد شرکای جنسی و داشتن رابطه پایدار

• برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، بهتر است شریک جنسی ثابت و محدودی داشته باشید تا شانس ابتلا به این ویروس در بدن شما کاهش کند.

4. انجام تست‌های غربالگری به صورت منظم

• انجام تست‌های پاپ اسمیر و HPV DNA برای زمان باعث شناسایی زودهنگام تغییرات سلولی می‌شود.
• انجام این تست‌ها طبق توصیه پزشک معمولا پس از 21 سالگی، اهمیت زیادی دارد.

5. تقویت سیستم ایمنی بدن

• هرچه سیستم ایمنی بدن شما قوی‌تر باشد، ویروس راحت‌تر مهار شده و زائده‌ها از بین می‌روند.
• تغذیه سالم، ورزش، خواب کافی، ترک دخانیات و کاهش استرس همگی به قوی‌تر شدن ایمنی بدن کمک می‌کند.

6. رعایت بهداشت فردی و جنسی

• استفاده از لباس زیر تمیز، خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی و پرهیز از استفاده از وسایل شخصی به صورت مشترک، می‌تواند از ابتلا به این ویروس جلوگیری کند.