بعد از هر جراحی یا زخمی که نیاز به بخیه دارد، جای بخیه باقی میماند که معمولاً بخشی از فرآیند طبیعی بهبود پوست است. اما گاهی این جای زخمها به صورت اسکارهایی برجسته، تیره یا ناخوشایند باقی میماند که میتواند ظاهر پوست را تحت تاثیر قرار دهد و حتی بر روی اعتماد به نفس افراد نیز اثر بگذارد. خوشبختانه امروزه روشها و تکنولوژیهای متعددی برای درمان اسکار جای بخیه وجود دارد که میتوانند به بهبود ظاهر پوست و کاهش این اثرات نامطلوب کمک کنند. در این مطلب، به طور کامل و مفید درباره انواع اسکارهای جای بخیه و روشهای درمان تخصصی آن صحبت خواهیم کرد تا بتوانید بهترین راهکار را برای ترمیم پوست خود انتخاب کنید.
اسکار جای بخیه چگونه ایجاد میشود؟
اسکار جای زخم در واقع بخشی از روند طبیعی ترمیم پوست پس از آسیب است. زمانی که پوست در اثر جراحت، بریدگی یا عمل جراحی دچار آسیب میشود، بدن برای ترمیم آن از رشتههای کلاژن استفاده میشود. این رشتهها بافت جدیدی ایجاد کرده و محل زخم را پر میکنند تا موجب بسته شدن پوست شود. اما بافت جدید اغلب بافتی سختتر، سفتتر و متفاوتتر از پوست اطراف است که به آن اسکار گفته میشود.
اسکار بخیه نیز به دلیل ایجاد زخم جراحی و وارد شدن سوزن و نخ به لایههای مختلف پوست، احتمال باقی ماندن رد یا اثر زخم بیشتر است؛ به ویژه اگر بخیهها دیر کشیده شوند، زخم عفونت کند یا پوست فرد مستعد ایجاد اسکارهای برجسته مانند کلوئید باشد. عوامل مختلفی بر ایجاد اسکار جای بخیه تاثیر گذارند که در ادامه این عوامل را برای شما بیان میکنیم.
عوامل موثر بر شدت اسکار بخیه
- نوع پوست و ژنتیک: برخی افراد بهطور ژنتیکی مستعد تشکیل اسکارهای برجسته، تیره یا کلوئیدی هستند. پوستهای تیرهتر معمولاً بیشتر در معرض ایجاد اسکارهای ضخیم قرار دارند.
- محل زخم روی بدن: محل بخیه نقش مهمی در شدت اسکار دارد. مثلاً نواحی دارای کشش زیاد مثل شانهها، زانو یا مفاصل، بیشتر مستعد اسکارهای برجسته یا باز شدن زخم هستند.
- عمق و نوع زخم: زخمهای عمیق یا برشهای جراحی بزرگتر معمولاً اسکار شدیدتری نسبت به زخمهای سطحی باقی میگذارند.
- نوع بخیه و روش بستن زخم: استفاده از بخیههای جذبی یا غیرجذبی، میزان کشیدگی پوست در زمان بخیه زدن و دقت پزشک در ترمیم زخم، همگی میتوانند در ظاهر نهایی اسکار موثر باشند.
- مراقبتهای بعد از بخیه: عدم رعایت بهداشت، دستکاری زخم، تماس با آب آلوده یا نور آفتاب، و همچنین دیر کشیدن بخیه میتوانند روند ترمیم را مختل کرده و باعث ایجاد اسکارهای بدشکل شوند.
- سن بیمار: پوست جوانتر معمولاً سریعتر ترمیم میشود، اما در برخی موارد افراد کمسن و سال بیشتر مستعد اسکارهای هایپرتروفیک یا کلوئیدی هستند.
اسکار جای بخیه چه انواعی دارد؟
اسکاری که پس از بخیه باقی میماند، بسته به نوع پوست، روش ترمیم و عوامل ژنتیکی میتواند ظاهر متفاوتی داشته باشد. شناخت انواع اسکار بخیه کمک میکند تا روش درمان مناسبتری برای هر نوع انتخاب شود. مهمترین انواع اسکار جای بخیه شامل موارد زیر میشوند:
1. اسکار هایپرتروفیک (Hypertrophic Scar)
این نوع اسکار به صورت برجسته، ضخیم و قرمز رنگ ظاهر میشود، اما محدود به ناحیه زخم باقی میماند و فراتر از آن رشد نمیکند. معمولاً به مرور زمان کمی صافتر میشود، اما ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشد.
2. اسکار کلوئید (Keloid Scar)
کلوئیدها اسکارهایی هستند که بیش از حد معمول رشد میکنند و از محدوده زخم فراتر میروند. این اسکارها اغلب سفت، براق، تیرهرنگ و گاه دردناک یا خارشدار هستند. درمان کلوئید نسبت به دیگر انواع اسکار دشوارتر است و معمولاً نیاز به لیزر، تزریق کورتون یا درمانهای ترکیبی دارد.
3. اسکار آتروفیک (Atrophic Scar)
این نوع اسکار بافتی فرورفته و نازک دارد که شبیه به گودی روی پوست به نظر میرسد. گرچه بیشتر در زخمهای آکنه یا آبله دیده میشود، اما در برخی موارد پس از بخیه نیز ممکن است ایجاد شود؛ بهویژه اگر ترمیم زخم ناقص بوده باشد.
4. اسکار نرمال یا طبیعی
برخی اسکارها به خوبی ترمیم میشوند و تنها یک خط کمرنگ روی پوست باقی میگذارند که به مرور زمان محو یا بسیار کمرنگ میشود. این نوع معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارد.
روشهای درمان تخصصی و پزشکی اسکار جای بخیه
گاهی اوقات اسکارهای جای بخیه به اندازهای برجسته یا بدشکل میشوند که درمانهای خانگی و دارویی تاثیرگذار نبوده و نیاز به درمانهای پزشکی دارند. در ادامه، مهمترین روشهای درمان تخصصی اسکار بخیه را به شما معرفی میکنیم.
1. لیزر درمانی
در این روش از انواع مختلف لیزر مانند لیزر فرکشنال CO2 یا لیزر رنگی پالسی (Pulsed Dye Laser) استفاده میشود که ضخامت اسکار را کاهش داده و قرمزی و التهاب آن را کم میکند. بدین صورت بافت پوست صافتر شده و ظاهر اسکار بهبود پیدا میکند.
2. میکرونیدلینگ (Microneedling)
این روش با ایجاد خراشهای بسیار ریز بر روی پوست باعث تحریک تولید کلاژن جدید میشود که به بازسازی بهتر پوست و کاهش اسکار کمک میکند. معمولا در کنار این روش، از درمانهای دیگر نیز استفاده میشود.
3. تزریق کورتون (Corticosteroid Injection)
تزریق مستقیم کورتون به داخل اسکارهای برجسته مانند هایپرتروفیک و کلوئید، باعث میشود که التهاب آن کاهش پیدا کرده و حجم اسکار کوچکتر شود. در نتیجه بافت آن نرمتر میشود. این روش معمولا به چندین جلسه تکرار نیاز دارد.
4. کرایوتراپی (Cryotherapy)
در این روش با استفاده از سرمای شدید، بافت اسکار کلوئیدی یا هیپرتروفیک منقبض و کوچک میشود. معمولا این روش را به صورت ترکیبی با تزریق کورتون انجام میدهند.
جینا کلینیک، بهترین مرکز برای درمان اسکار جای بخیه
اگر به دنبال درمان حرفهای و موثر برای اسکار جای بخیه هستید، جینا کلینیک یکی از بهترین و معتبرترین مراکز تخصصی در این زمینه است. این کلینیک با بهرهگیری از جدیدترین تکنولوژیهای پزشکی و تیمی مجرب از متخصصان پوست و زیبایی، خدمات متنوع و پیشرفتهای را برای بهبود و کاهش اسکارهای ناشی از بخیه ارائه میدهد. از ویژگیهای منحصر به فرد این کلینیک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از دستگاههای پیشرفته لیزر فرکشنال CO2 و لیزر رنگی پالسی برای درمان انواع اسکارها
- ارائه روشهای ترکیبی تخصصی مانند میکرونیدلینگ و تزریق کورتون با نظارت دقیق پزشکان
- مشاوره اختصاصی و طراحی برنامه درمانی متناسب با نوع و شدت اسکار هر فرد
- محیطی بهداشتی و آرام با رعایت کامل استانداردهای پزشکی و بهداشتی
- رضایت بالای مراجعین و نتایج ماندگار و قابل مشاهده
در جینا کلینیک، تمرکز بر بازگرداندن زیبایی و اعتماد به نفس بیماران است و با توجه به تنوع روشهای درمانی، امکان ارائه بهترین راهکار برای هر نوع اسکار بخیه وجود دارد. شما میتوانید برای دریافت مشاوره و تعیین زمان مناسب برای مراجعه به کلینیک، با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید.
چه مدت طول میکشد تا اسکار بخیه درمان شود؟
مدت زمان لازم برای درمان و بهبود اسکار جای بخیه بسته به عوامل متعددی متغیر است. معمولاً در ۳ تا ۶ ماه اول، تغییرات قابل توجهی در ظاهر اسکار مشاهده میشود، اما بهبودی کامل و محو شدن اسکار ممکن است تا ۱۲ ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد. بنابراین صبور بودن و پیگیری درمانها بسیار مهم است. به طور کلی، روند ترمیم پوست و کاهش اسکار بر اساس عوامل مختلف میتواند برای هر فرد متفاوت باشد که این عوامل شامل موارد زیر میشوند:
- عمق و وسعت زخم: زخمهای عمیقتر و بزرگتر معمولاً زمان بیشتری برای ترمیم نیاز دارند.
- نوع پوست و ژنتیک: پوست برخی افراد سریعتر ترمیم میشود و برخی دیگر ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تا اسکارهای بخیه آنها ترمیم شود.
- مراقبتهای پس از بخیه: رعایت دقیق نکات بهداشتی، استفاده از کرمهای ترمیمکننده و محافظت از نور آفتاب میتواند روند بهبود را تسریع کند.
- نوع درمان اسکار: استفاده از روشهای تخصصی مانند لیزر یا تزریق کورتون ممکن است زمان بهبود را کاهش دهد.
- محل زخم روی بدن: نواحی پرتحرک یا دارای کشش زیاد ممکن است روند بهبود طولانیتری داشته باشند.